در حال
جستجو...
شیوهنامه نحوه آموزش، صدور، تمدید و لغو پروانه داوری و ضوابط تأسیس نهادهای داوری
- الف. تعاریف و اصطلاحات
- ب. شرایط و فرایند صدور پروانه
- پ. ارزیابی علمی و مهارتی
- ت. آموزش ابتدا و ضمن خدمت
- ث. پروانه داوری حرفهای
- ج. پروانه نهادهای داوری
- چ. سایر مقررات
الف- تعاریف و اصطلاحات
در این شیوهنامه واژگان به کار رفته دارای معانی مشخصی هستند. از جمله: مرکز مرجع حل اختلاف قوه قضاییه؛ معاونت معاونت داوری و میانجیگری مرکز؛ اداره کل اداره کل توسعه داوری مرکز؛ شورای مشورتی شورای مشورتی داوری؛ هیأت استانی هیأت ارزیابی شایستگی متقاضیان پروانه داوری در هر استان؛ هیأت مرکزی هیأت ارزیابی در مرکز؛ کانون داوران نهاد صنفی غیر دولتی؛ و تعاریفی برای نهادهای داوری شامل سازمان، مرکز و مؤسسه داوری و نیز تعریف داور حرفهای به عنوان دارنده پروانه معتبر از مرکز.
ب- شرایط و فرایند صدور پروانه
ماده 2 فرایند صدور پروانه را در شش مرحله مشخص میکند: ثبتنام، صحتسنجی مدارک، احراز صلاحیت عمومی، ارزیابی علمی و مهارتی، آموزش ابتدای خدمت و صدور پروانه. شرایط عمومی ثبتنام (ماده 3) شامل داشتن تابعیت ایران، دانشنامه مرتبط حقوق یا معادل حوزوی، حداقل 35 سال سن، داشتن وضعیت خدمت نظام وظیفه برای مشمولان، تأهل برای داوری تخصصی خانواده، عدم اعتیاد و نداشتن محکومیت مؤثر کیفری و ارائه گواهی عدم سوءپیشینه است.
ماده 4 تصریح میکند صدور پروانه منوط به استعفا از مناصب قضایی و مشاغل اطلاعاتی، امنیتی، نظامی، انتظامی، اداری قوه قضاییه و اشتغال در محاکم دادگستری و تعزیرات حکومتی است؛ با این حال تبصرههایی برای موارد خاص (مانند استمرار در صورت داشتن سنوات طولانی و تودیع پروانه تا زمان بازنشستگی) پیشبینی شده است. معاون استان مسئول صحتسنجی مدارک متقاضیان است و صلاحیتهای عمومی از جمله تدین، التزام به قانون اساسی، ولایت فقیه، حسن شهرت، امانت و دیانت از طریق استعلام و بررسی در هیأت صلاحیت احراز میشود.
پ- ارزیابی علمی و مهارتی
پس از تأیید صلاحیتهای عمومی، ارزیابی علمی و مهارتی توسط هیأت استانی از طریق مصاحبه یا آزمون انجام میشود (ماده 7). ارزیابی در دو بخش علمی و مهارتی است؛ مواد علمی برای داوران عمومی شامل حقوق داوری، حقوق مدنی، آیین دادرسی مدنی و حقوق تجارت با ضرایب مشخص است و بخش مهارتی شامل مهارت تصمیمگیری و حل مسأله، مهارت ایجاد ارتباط مؤثر و هوش هیجانی با ضرایب مشخص است (ماده 8).
ماده 9 وزنبندی ارزیابی را مشخص میکند (60 امتیاز علمی و 20 امتیاز مهارتی)، و شرط قبولی کسب حداقل 60 درصد در هر یک از دو زمینه است. گواهی شایستگی از کانونهای ارزیابی مورد تأیید مرکز قابل پذیرش است.
تشکیل هیأت استانی (ماده 10) با ترکیب مشخص شامل قاضی متخصص، حقوقدان، روانشناس و نماینده اداره داوری، روش کار و ثبت مکتوب مصاحبه و ضبط الکترونیکی سؤالات و پاسخها را الزامآور کرده است تا هرگونه اعتراض یا بازبینی در هیأت مرکزی قابل رسیدگی باشد (ماده 12).
هیأت مرکزی با ترکیب مشخص در مرکز تشکیل میشود و وظایفی از جمله تأیید نهایی پذیرفتهشدگان، صدور و لغو پروانه نهادها، بررسی اساسنامهها و رسیدگی به اعتراضات را بر عهده دارد (ماده 19 و 20). آراء هیأت مرکزی قطعی و بر اساس اکثریت اتخاذ میشود (ماده 23).
ت- آموزش ابتدا و ضمن خدمت
پس از اعلام پذیرفتهشدگان، دوره آموزش ابتدایی توسط کانون داوران یا مؤسسات علمی معتبر برگزار میشود و شرکت در این دوره برای همه الزامی است، مگر آنکه هیأت مرکزی معافیت صادر کند (ماده 26 و 27). طول دوره با توجه به سوابق متقاضی حداکثر تا شش ماه تعیین میشود و سرفصلها در شیوهنامه آموزشی مرکز مشخص میگردد (ماده 28).
آزمون پایان دوره شرایط قبولی مشخصی دارد و پذیرفتهشدگان برای دوره کارورزی به محاکم و واحدهای اجرای احکام حقوقی معرفی میشوند. گزارش روزانه کارورزی باید ارائه و تأیید مقام قضایی مربوط را داشته باشد تا پرونده جهت صدور پروانه کامل شود (ماده 30 و 31).
ث- پروانه داوری حرفهای
پس از موفقیت در آموزش و کارورزی، پروانه داوری حرفهای با امضای رئیس مرکز برای مدت سه سال صادر میشود و قابل تمدید هر سه سال در صورت حفظ شرایط و عملکرد مناسب است (ماده 32). پروانه شخصی و غیرقابل انتقال است.
مرکز شناسهای برای هر داور تعریف میکند که حوزه فعالیتش را مشخص میسازد و در صورت تقاضای جابهجایی، موضوع باید با ذکر دلایل بررسی و تأیید شود (ماده 33). در داوریهای تخصصی الزام به حضور یک عضو حقوقدان در هیأت تخصصی وجود دارد و انشای رأی با عضو حقوقدان است؛ داوری تخصصی منفرد جز با تراضی صریح طرفین امکانپذیر نیست (ماده 34).
لغو پروانه در صورت صدور حکم قطعی هیأت انتظامی یا محکومیت در جرایم عمدی یا ارتکاب جرایم عمدی درجه 5 و بالاتر و سایر مصادیق بر عهده هیأت مرکزی است (ماده 35).
ج- پروانه نهادهای داوری
تعداد نهادهای داوری مورد نیاز بر اساس شاخصهای مرکز تعیین میشود (ماده 36). اخذ مجوز از طریق سامانه ملی صدور مجوزها و پس از طی فرایند و تأیید مرکز خواهد بود (ماده 37). شورای استانی داوری با ترکیب مشخص برای بررسی و اعلام نظر در خصوص تأسیس یا تمدید نهادها تشکیل میشود (ماده 38).
متقاضیان تأسیس نهاد داوری (حقیقی یا حقوقی) باید فرایند اداری را در استان طی کرده و صلاحیت مدیر نهاد و سایر شرایط را کسب کنند تا هیأت مرکزی موافقت اصولی را صادر کند. موافقت اصولی برای مدت سه ماه صادر میشود و متقاضی در این مدت باید اساسنامه را ثبت و مکان و تجهیزات را تأمین کند؛ در صورت ضرورت یک بار و حداکثر تا سه ماه قابل تمدید است (ماده 40).
اساسنامه و هرگونه تغییر آن و انحلال شخصیت حقوقی نهاد داوری باید به تأیید هیأت مرکزی برسد. بهطور کلی، به جز داوریهای بینالمللی، داوران و مدیرعامل نهادها باید از میان دارندگان پروانه داوری حرفهای انتخاب شوند و نهادها موظفاند یک داور حرفهای را به عنوان کفیل معرفی کنند (ماده 41 و 42).
برای انواع نهادها (مؤسسه، مرکز، سازمان) شروط حداقلی برای تعداد داوران همکار و سوابق مدیرعامل تعیین شده است که به تناسب شهرها و سطوح مختلف متفاوت است. پس از احراز شرایط، پروانه الکترونیک تأسیس نهاد برای مدت سه سال صادر و در صورت وجود عملکرد مناسب قابل تمدید است (مواد 44 تا 46 و 43).
چ- سایر مقررات
عملکرد کمی و کیفی داوران و نهادهای داوری به طور مستمر پایش میشود و در پایان هر سال کارنامه ارزیابی بر اساس معیارهایی نظیر رفتار حرفهای، میزان فعالیت، پایبندی به قوانین و تعرفهها، اتقان آرا و زمان رسیدگی صادر و به اداره کل ارسال میگردد (ماده 49 و 50).
پس از صدور تعداد مشخصی پروانه در هر استان، مجمع عمومی مؤسس کانون داوران استان تشکیل و اساسنامه پیشنهادی بررسی و پس از تأیید ثبت میشود. مرکز همچنین میتواند برای متقاضیان شرایطمند پروانه داور-میانجیگر صادر نماید. هزینه صدور و تمدید پروانهها بر اساس مزد قانون کار و معادل ساعات مشخص تعیین شده است (ماده 51 تا 53).
این شیوهنامه در 53 ماده، 18 تبصره و 6 پیوست به تصویب رسیده و شیوهنامه پیشین منسوخ میشود.
تهیهکننده خبر: هادی صادقی
توئیتر
فیس بوک
لینکدین