در حال
جستجو...
هدف از راهاندازی سامانه ثبت ادعا (ساغر)
سامانه «ساماندهی اسناد غیررسمی» بر اساس ماده 10 قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول ایجاد شده است تا ادعاهای مالکیت، حق انتفاع یا حقوق ارتفاقی نسبت به املاک فاقد سند را ثبت و بررسی کند. هدف نهایی این سامانه، تثبیت مالکیت و صدور سند مالکیت حدنگار برای املاک فاقد سند است تا با تکمیل حدنگاری (کاداستر) و ثبت رسمی معاملات از وقوع جرایمی مانند کلاهبرداری و فروش مال غیر جلوگیری شود.
کاداستر و نقش سامانه در تکمیل حدنگاری
کاداستر یا حدنگاری به معنای داشتن نقشه (UTM) و مختصات جغرافیایی برای هر قطعه ملک و افزودن اطلاعات حقوقی و مشخصات مالک در بانک جامع املاک است. با ثبت ادعا و انجام مراحل اجرایی در سامانه، نقشه و اطلاعات حقوقی ملک در بانک کاداستر تثبیت شده و در صورت احراز مالکیت، سند مالکیت حدنگار صادر میشود.
مهلت دو ساله برای مدعیان حقوق ملکی
همه افرادی که نسبت به عین یا منافع یک ملک بیش از دو سال ادعای مالکیت دارند باید ظرف دو سال از تاریخ راهاندازی سامانه نقشه ملک و مدارک و مستندات خود را در سامانه بارگذاری کنند. پس از ثبت ادعا، مدعیان ظرف دو سال دیگر باید یا برای اخذ سند مالکیت اقدام کنند یا دعوای مرتبط را در مراجع قضایی طرح نمایند.
به عبارت دیگر، روند زمانی کلی بدین شکل است: از اعلام رسمی راهاندازی سامانه، دو سال برای ثبت ادعا در اختیار مدعی است؛ از تاریخ ثبت ادعا نیز دو سال برای اقدام عملی (اخذ سند یا مراجعه قضایی) فرصت وجود دارد. این مهلتها نقش تعیینکنندهای در حفظ حقوق مدعیان دارند.
سامانه ساغر پس از دو سال ادعای جدید نمیپذیرد
اگر پس از اعلام رسمی راهاندازی سامانه، اشخاص ظرف مهلت مقرر ادعای خود را ثبت نکنند، پس از انقضای مهلت امکان ثبت ادعای جدید در سامانه وجود ندارد. همچنین ادعاهای ثبتنشده پس از مهلت مزبور در برابر اراضی عمومی و دولتی و در برابر دارندگان سند رسمی با حسن نیت، قابل استناد و قابل استماع نخواهد بود.
نحوه رسیدگی به درخواستها در سامانه ثبت ادعا
پس از ثبتنام در سامانه، پروندهها بررسی میشوند تا مشخص گردد ملک مشمول کدام مقررات است؛ از جمله:
- قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی
- قوانین ویژه روستاها و شهرهای کمتر از 25 هزار نفر جمعیت (قانون الحاق)
- مواردی که ملک فاقد سابقه ثبت است و نیاز به ثبت ملکی دارد
در مواردی که رسیدگی مستلزم طرح دعوی در دادگاه باشد، سامانه به متقاضی اعلام میکند و مسیر قانونی پیگیری مشخص میشود؛ بنابراین سامانه میانبُری برای دور زدن قوانین موجود نیست بلکه ابزاری برای ارجاع صحیح پرونده به مسیر قانونی مربوط است.
شرایط انتقال ملک پس از ثبت ادعا و قبل از صدور سند
اگر پس از ثبت ادعا و پیش از صدور سند مالکیت، مالک اقدام به انتقال حقوقی (فروش) کند، آن معامله در سامانه ثبت خواهد شد و در پرونده درج میگردد که انتقال رسمی مالکیت انجام نشده و قابل ابطال است؛ این وضعیت معمولاً تا حداکثر هشت سال پس از راهاندازی سامانه قابل پیگیری در سامانه ماده 10 است.
راهاندازی کارگزاریهای فنی، مهندسی و حقوقی برای تسهیل صدور سند
بهمنظور تسریع در فرآیند صدور سند مالکیت، دستورالعمل راهاندازی کارگزاریهای فنی، مهندسی و حقوقی تصویب شده و این کارگزاریها بهزودی در سراسر کشور فعال خواهند شد تا مردم بتوانند از خدمات متخصصین برای تهیه نقشه، مدارک فنی و تکمیل مراحل حقوقی بهرهمند شوند. این اقدام از جمله سازوکارهایی است که به تکمیل حدنگاری و کاهش اطاله دادرسی کمک میکند.
درخواست صدور سند مالکیت و مسیرهای مربوط
در مواردی که ملک فاقد سابقه ثبتی باشد، مالک میتواند به واحد ثبتی مربوط مراجعه و درخواست ثبت ملک را ارائه کند. همچنین برای املاکی که در جریان ثبت هستند یا با سند عادی خریداری شدهاند، سامانههای متمرکز درخواست صدور سند فراهم شدهاند تا متقاضیان از طریق مسیرهای رسمی، پیگیری و درخواست خود را ثبت نمایند. در شهرها و روستاهای کمجمعیت نیز مسیرهای ویژه مانند بنیاد مسکن برای اقدام وجود دارد.
آپارتمانهای فاقد سند و بدون پایانکار
یک استثنای مهم مرتبط با صدور پایانکار مربوط به آپارتمانهایی است که فاقد سند مالکیت و پایانکار هستند. طبق تبصره 6 ماده 10، در صورتی که این آپارتمانها پس از راهاندازی سامانه ثبت شوند و مشمول قوانین تعیین تکلیف نباشند، شهرداریها مکلفند با اعمال عوارض و اصلاحات فنی و ثبتی لازم، نسبت به صدور پایانکار اقدام کنند و سپس سازمان ثبت، صدور سند مالکیت واحد آپارتمانی را پیگیری کند.
توصیههای کاربردی
- افراد دارای ملک فاقد سند یا با سند عادی توصیه میشود بدون تأخیر پس از اعلام رسمی سامانه، مدارک و نقشه ملک خود را بارگذاری کنند.
- در صورت نیاز به اقدام قضایی، از مشاوره حقوقی استفاده شود تا طرح دعاوی در زمان مقرر و به نحو صحیح انجام گیرد.
- استفاده از خدمات کارگزاریهای فنی و حقوقی میتواند فرآیند صدور سند را تسهیل و ریسک خطاهای فنی را کاهش دهد.
منبع خبری: گزارش سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور منتشرشده در رسانههای داخلی. متن فوق خلاصه و بازنویسیشده گزارش برای وضوح و راهنمایی اجرایی خوانندگان است.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین