1. سوء استفاده از مستمری بازماندگان
2. شکاف قانونی و طلاق‌های صوری
3. پیامدهای سوء استفاده
4. راهکارهای پیشگیری

سوء استفاده از مستمری بازماندگان

در گوشه‌ای از جامعه، عده‌ای برای رسیدن به پول، راه‌های غیرقانونی پیدا کرده‌اند. صوری طلاق می‌گیرند، صیغه‌های طولانی می‌شوند یا با پیرمردان دم مرگ ازدواج می‌کنند. این اقدامات، اگرچه تعدادشان زیاد نیست، اما کافی است تا نظم اجتماعی و اقتصادی کشور را به خطر بیاندازد. سازمان تأمین اجتماعی، با قوانین حمایتی خود، از تولد تا پس از مرگ افراد را پوشش می‌دهد؛ اما همین قوانین، دست برخی افراد سودجو را برای سوء استفاده باز گذاشته است.

شکاف قانونی و طلاق‌های صوری

مستمری بازماندگان بر اساس قانون ساده‌ای پرداخت می‌شود: همسر فوت شده نیمی، والدین 25 درصد و فرزندان تحت تکفل 20 درصد مستمری را دریافت می‌کنند. در صورت فوت همسر و وجود فرزند دختر، مستمری به حساب فرزند واریز می‌شود. طبق قانون حمایت از خانواده (1392)، اگر فرزند در زمان فوت پدر شاغل نباشد و همسری نداشته باشد، می‌تواند بخشی از مستمری پدر را تحت حضانت دریافت کند. اینجاست که برخی با طلاق‌های صوری و ارائه مدارک جعلی، از این فرصت سوء استفاده می‌کنند.

روش‌های سوء استفاده از قوانین

متاسفانه، روش‌های خلاقانه‌ای برای سوء استفاده از این قانون وجود دارد. برخی با ازدواج‌های موقت طولانی مدت یا ازدواج با افراد سالخورده، به دنبال دریافت مستمری می‌باشند. این افراد با استفاده از loopholes قانونی، سیستم را دور می‌زنند و از حمایت‌های اجتماعی به نفع خود بهره‌برداری می‌کنند.

پیامدهای سوء استفاده

نتیجه این سوء استفاده‌ها، ضربه به پیکره تأمین اجتماعی، افزایش آمار طلاق‌های صوری و بروز ناهنجاری‌های اجتماعی است. قانونی که قرار بود حمایتی باشد، حالا به ضد اشتغال و ضد ازدواج تبدیل شده است. افراد تشویق می‌شوند شغلی نداشته باشند، ازدواج نکنند و با سوء استفاده از مستمری، زندگی خود را بگذرانند. این تنها یک مشکل مالی نیست؛ بلکه یک هشدار اجتماعی است که بنیان خانواده را سست می‌کند.

راهکارهای پیشگیری

حفظ حقوق واقعی مردم، بدون آنکه فرصت سوء استفاده برای دیگران فراهم شود، چالشی اساسی است. بررسی دقیق‌تر مدارک، سفت‌تر کردن قوانین و افزایش نظارت می‌تواند از میزان این سوء استفاده‌ها بکاهد. همچنین، آموزش عمومی در مورد عواقب قانونی این اقدامات می‌تواند تاثیرگذار باشد. به طور کلی، نیازمند راه‌حل‌های جامع و چندوجهی هستیم تا از این معضل اجتماعی جلوگیری کنیم.