در حال
جستجو...
- داستان فرامرز؛ از زندان تا کارآفرینی
- حمایت‌های قوه قضاییه؛ تسهیلات و آموزش
- بازپروری از طریق آموزش و مهارت‌آموزی
- زندانیان رأی باز؛ فرصت زندگی دوباره
- مجتمع پرورش ماهیان خاویاری؛ فرصتی متفاوت
- رد باورهای غلط؛ حقوق و کرامت زندانیان حفظ می‌شود
- گسترش کارگاه‌ها؛ از مبل‌سازی تا عطرسازی
- امید به آینده؛ توانمندسازی و بازاجتماعی شدن
- نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی به جامعه
داستان فرامرز؛ از زندان تا کارآفرینی
به گزارش خبرنگار قضایی، زندانیان به دلیل شرایط خاص، جزو گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه محسوب می‌شوند؛ افرادی که به دلایل مختلف از جمله اعتیاد، فقر و نداشتن مهارت وارد چرخهٔ جرم شده‌اند. تجربهٔ موفق «فرامرز» نمونه‌ای از این است که چگونه می‌توان با ترکیب ارادهٔ شخصی و حمایت نهادی مسیر زندگی را تغییر داد.
فرامرز، محکوم مواد مخدر، پس از سال‌ها تلاش در زندان و با دریافت عفو معیاری و گواهینامهٔ فنی‌و‌حرفه‌ای، با حمایت دادستان رشت و دریافت وام 150 میلیون تومانی مجتمع خدمات خودرویی «کیمیاگر» را تأسیس کرد. امروز این مجتمع میزبان بیش از 25 مددجوست که بخشی از آنها با رأی باز و بخشی پس از آزادی مشغول به کارند.
حمایت‌های قوه قضاییه؛ تسهیلات و آموزش
اجرای طرح‌های اشتغال مددجویان بدون مشارکت و حمایت‌های قوه قضاییه و سازمان زندان‌ها ممکن نیست. مدیرکل زندان‌های استان گیلان از موافقت پرداخت وام چهار میلیارد تومانی با بهرهٔ چهار درصد برای توسعهٔ کسب‌وکارهای مشابه خبر داده است. هم‌چنین ارائهٔ وام‌های قرض‌الحسنه بین 150 تا 300 میلیون تومان برای مددجویان پس از آزادی، یکی از ابزارهای کاهش بازگشت به جرم است.
تا کنون حدود 230 نفر در استان گیلان مشمول دریافت این تسهیلات شده‌اند و نظارت بر نحوهٔ مصرف و اثرگذاری این وام‌ها صورت می‌گیرد. در کنار وام، ایجاد 97 کارگاه فعال با پرداخت حقوق ماهیانه بین سه تا 12 میلیون تومان، نشان‌دهندهٔ مسیر حرکت به سوی اشتغال مولد است.
بازپروری از طریق آموزش و مهارت‌آموزی
یکی از ارکان موفقیت این طرح‌ها، تاکید بر آموزش مهارت‌های فنی‌و‌حرفه‌ای در طول دوران حبس است. مددجویان می‌توانند در دوره‌های مختلف شرکت کرده و گواهینامه‌های معتبر دریافت کنند؛ گواهینامه‌هایی که سابقهٔ کیفری را نمایش نمی‌دهند و راه ورود به بازار کار آزاد را هموار می‌سازند.
فرامرز نیز پس از آموزش‌های اولیه در زندان، برای تکمیل مهارت‌هایش به دوره‌های تخصصی در بیرون از زندان مراجعه کرد و در رشته‌های باطری‌سازی و کارشناسی خودرو مهارت‌های لازم را کسب نمود؛ تجربه‌ای که او را برای راه‌اندازی کسب‌وکاری موفق آماده ساخت.
زندانیان رأی باز؛ فرصت زندگی دوباره
«رأی باز» سیاستی است که به مددجویان اجازه می‌دهد در شرایط خاص بخشی از دوران محکومیت خود را در جامعه بگذرانند. نمونه‌ای از این سیاست، محمد است که سه سال است ماهی یک شب را در زندان می‌گذراند و باقی زمان را در مجتمع خدمات خودرویی «کیمیاگر» کار می‌کند؛ او ماهانه حدود 10 میلیون تومان حقوق دارد و در پی راه‌اندازی کسب‌وکار مستقل پس از پایان محکومیت است.
این سازوکار ضمن حفظ نظم قضایی، زمینهٔ حضور تدریجی مددجویان در جامعه و تقویت مهارت‌های شغلی و اجتماعی آنان را فراهم می‌سازد.
مجتمع پرورش ماهیان خاویاری؛ فرصتی متفاوت برای زندانیان
نمونه‌ای دیگر، مجتمع پرورش ماهیان خاویاری است که زیر نظر بنیاد تعاون زندانیان اداره می‌شود. این مجتمع با مساحت حدود 7800 متر مربع میزبان 128 قطعه ماهی خاویاری است و از آغاز سال تاکنون حدود 70 کیلوگرم خاویار برداشت شده است.
حضور مددجویان در این مجموعه نه تنها درآمدزا است بلکه تجربهٔ کار تخصصی در حوزهٔ شیلات را نیز در اختیار آنها می‌گذارد؛ تجربه‌ای که می‌تواند در بازار کار بیرون از زندان هم ارزشمند باشد.
رد باورهای غلط؛ حقوق و کرامت زندانیان حفظ می‌شود
یکی از انتقادات مطرح، احتمال تبدیل برنامه‌های اشتغال به بیگاری است. مدیرکل زندان‌های گیلان این ادعا را رد کرده و تأکید دارد که کار مددجویان داوطلبانه بوده و حقوق مطابق مصوبات پرداخت می‌شود. هدف ایجاد اشتغال مولد و پایدار است تا مددجویان با کسب درآمد و استقلال مالی زمینه بازگشت سالم به جامعه را بیابند.
در شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط نیز مثلاً 32 مددجوی زن با حفظ محرمانگی هویت و دریافت حقوق منطبق با نرخ مصوب مشغول به کار هستند؛ نمونه‌ای از رعایت کرامت انسانی در اشتغال مددجویان.
گسترش کارگاه‌ها؛ از کارگاه مبل‌سازی تا عطرسازی در زندان زنان
در استان گیلان کارگاه‌های متنوعی برای اشتغال مددجویان راه‌اندازی شده‌اند: مبل‌سازی، موزاییک‌سازی، تولید کفپوش، چوب‌بری، ظروف سفالی و حتی کارگاه تولید عطر در زندان زنان رشت. این کارگاه‌ها بیش از 190 مددجو را مشغول کرده و باعث توسعهٔ مهارت‌های فنی و هنری آنان شده‌اند.
تنوع فعالیت‌ها به پذیرش گسترده‌تر بازار و کاهش خطر بازگشت به جرم کمک می‌کند و نشان می‌دهد که الگوی اشتغال در زندان می‌تواند چندوجهی و منطبق بر نیاز بازار باشد.
امید به آینده؛ توانمندسازی و بازاجتماعی شدن زندانیان
با توجه به اهمیت اشتغال در کاهش بازگشت به جرم، برنامه‌های حرفه‌آموزی و اشتغال پایدار در سیاست‌های کلان کشور و برنامهٔ هفتم توسعه جایگاه ویژه‌ای دارند. اقدامات استان گیلان نمونه‌ای موفق است که با همکاری سازمان زندان‌ها، بنیاد تعاون، قوهٔ قضاییه و رسانه‌ها اجرا شده است.
مسئولان امید دارند به زودی همه مددجویان واجد شرایط را تحت پوشش برنامه‌های اشتغال قرار دهند تا گامی موثر در جهت بازتوانی و خودکفایی مددجویان برداشته شود.
نقش رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی به جامعه
حضور فعال رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی شفاف از موفقیت‌ها و روایت‌های بازپروری، نقش مهمی در تغییر نگرش جامعه نسبت به زندانیان دارد. در دوازدهمین تور نظارتی قوهٔ قضاییه بیش از 30 خبرنگار و عکاس از 20 رسانه از کارگاه‌ها بازدید کردند تا با انتشار گزارش‌های کاربردی، حمایت اجتماعی گسترده‌تری برای این طرح‌ها فراهم شود.
روایت‌هایی مانند «فرامرز» و دیگر مددجویان گیلانی نمونه‌هایی از تحول و بازسازی‌اند که می‌توانند الگوی قابل توسعه در سایر استان‌ها باشند.
پایان گزارش.
توئیتر
فیس بوک
لینکدین