تضاد قانون وکالت و گزارش موارد مشکوک پولشویی


دسته بندی: وقایع قضایی
تضاد قانون وکالت و گزارش موارد مشکوک پولشویی

  1. اهمیت برنامه اقدام در مقابله با فساد و پولشویی
  2. نقش و چالش‌های کانون وکلا و تضاد قانونی
  3. جزئیات وظایف کانون وکلا در برنامه اقدام
  4. اصلاح قوانین، کمیته و بانک‌های اطلاعاتی
  5. آموزش، فرهنگ‌سازی، نظارت و اجرا

اهمیت برنامه اقدام در مقابله با فساد و پولشویی

برنامه اقدام جمهوری اسلامی ایران یکی از مهم‌ترین اسناد اجرایی در زمینه مقابله با پولشویی و تقویت سلامت نظام مالی کشور است. اجرای کامل این برنامه می‌تواند زمینه‌ساز تحول سیستماتیک در مبارزه با فساد و جلوگیری از جریان‌های غیرقانونی مالی شود. هدف نهایی برنامه، افزایش شفافیت، تقویت سازوکارهای نظارتی و همسوسازی مقررات داخلی با استانداردهای بین‌المللی است.

نقش و چالش‌های کانون وکلا و تضاد قانونی

در چارچوب برنامه، به کانون وکلا تکالیف مشخصی محول شده است. با این حال مهم‌ترین چالش، تعارض میان ماده 30 قانون وکالت (مصوب 1315) و الزام ارائه اطلاعات به مرکز اطلاعات مالی است. ماده 30 وکلا را مکلف به حفظ اسرار موکل می‌کند و این موضوع در برخی موارد با تکالیف گزارش‌دهی مواجه می‌شود. به همین دلیل اتحادیه کانون‌های وکلا موظف به درخواست استفساریه از مجلس درباره این تعارض شده است تا تبیین قانونی صورت گیرد.

جزئیات وظایف کانون وکلا در برنامه اقدام

مرکز اطلاعات مالی شاخص‌ها و تکالیف مشخصی برای اتحادیه کانون‌های وکلا تعیین کرده است. به‌طور خلاصه، اتحادیه موظف است در ظرف سه سال حداقل 9 اقدام با 6 هدف را اجرا کند. این اقدامات شامل تهیه لایحه برای تعیین مرجع واحد نظارتی، پیگیری استفساریه مجلس درباره تعارض قانونی، ایجاد کمیته تخصصی مبارزه با پولشویی و تهیه برنامه سالانه جهت ابلاغ به وکلای مشمول است.

وظایف نظارتی و انضباطی

در بخش نظارتی، از جمله تکالیف، الزام به دریافت گواهی عدم سوءپیشینه برای تمدید پروانه وکالت است تا سازوکاری برای ارتقای سلامت حرفه‌ای و جلوگیری از سوءاستفاده شکل بگیرد. همچنین تقویت رویه‌های انضباطی در مواجهه با نقض مقررات مبارزه با پولشویی از دیگر موارد مورد تأکید است.

اصلاح قوانین، کمیته و بانک‌های اطلاعاتی

یکی از محورهای اصلی برنامه، اصلاح قوانین و مقررات مرتبط با کانون‌های وکلا است. اتحادیه موظف است لایحه‌ای برای تعیین مرجع واحد نظارتی (نظیر اتحادیه سراسری کانون‌ها) تهیه کند تا نقش نهاد تنظیم‌گر در حوزه مبارزه با پولشویی مشخص شود. همچنین ایجاد کمیته مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم در سطح اتحادیه برای هماهنگی میان کانون‌ها و تجمیع تجارب تخصصی از اقدامات کلیدی است.

بانک‌های اطلاعاتی موردنیاز

اتحادیه باید چندین پایگاه داده تخصصی ایجاد کند تا امکان تحلیل، رصد و پیگیری موارد مرتبط فراهم شود. این بانک‌ها شامل:

  • بانک اطلاعاتی جرایم منشأ پولشویی در حوزه وکلا (مانند جعل، کلاهبرداری، رشاء و ارتشاء) همراه با آمار تشکیل پرونده و میزان اموال کشف‌شده.
  • پایگاه آماری مجازات‌های انتظامی و کیفری اعمال‌شده در موارد نقض مقررات مبارزه با پولشویی.
  • پایگاه اطلاعاتی وضعیت احراز یا عدم احراز صلاحیت حرفه‌ای وکلا برای شفافیت در اعطای پروانه و نظارت مستمر.

آموزش، فرهنگ‌سازی، نظارت و اجرا

اتحادیه موظف است برنامه‌های آموزشی و فرهنگی را برای وکلا طراحی و اجرا کند و از کمک‌های فنی و آموزشی سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مانند اتحادیه بین‌المللی وکلا (IBA) بهره‌برداری نماید. تهیه برنامه سالانه مطابق اولویت‌های مرکز اطلاعات مالی و ابلاغ آن به وکلا از اقدامات مورد تاکید است. همچنین تقویت سازوکارهای نظارتی و پیگیری اجرای اقدامات از وظایف مهم اتحادیه به‌شمار می‌آید.

جمع‌بندی: موفقیت برنامه اقدام مستلزم هماهنگی دقیق بین نهادهای ذی‌ربط، رفع تعارضات قانونی مانند مورد ماده 30 قانون وکالت و ایجاد سازوکارهای شفاف اطلاعاتی و نظارتی است. اجرای به‌موقع تکالیف تعیین‌شده برای کانون‌های وکلا می‌تواند نقش مهمی در تقویت نظام ملی مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم ایفا کند.